Σέρρες από το χθες στο σήμερα

Η ανασκαφική έρευνα σε νεκροπόλεις δυτικά του Στρυμόνα αποκάλυψε πλούσια ευρήματα που υποδεικνύουν πυκνές σχέσεις, εμπορικού μάλλον χαρακτήρα, με πόλεις της Νότιας Ελλάδας από τα τέλη του 6ου αιώνα. Συχνή είναι η παρουσία αττικών ερυθρόμορφων αγγείων του 4ου αι. Ξεχωρίζουν πλαστική οινοχόη με μορφή κεφαλής γυναίκας και μικρός καλυκωτός κρατήρας με παράσταση Έρωτα που καταδιώκει γυναίκες από τη Βέργη , ο κρατήρας με παράσταση του Διονύσου και της συνοδείας του από το Καλόκαστρο και η υδρία με διονυσιακή παράσταση από το Ζερβοχώρι.

Αττική ερυθρόμορφη υδρία του τέλους το 5ου π.Χ. αι.

Αττικός ερυθρόμορφος κρατήρας 4ου π.Χ. αι. από το Καλόκαστρο.

Αττική οινοχόη πρώιμων κλασσικών χρόνων και λεπτομέρεια ερυθρόμορφου αττικού κρατήρα 4ου αι. από τη Βέργη.

Χρυσό επιστόμιο από τάφο της αρχαίας Γαζώρου. Τέλη 6 αι. π.Χ.

Θραύσματα προτομών γυναικείας θεότητας. Τέλη 6ου αρχές 5ου αι. Αρχαία Τράγιλος.

Οι εκτεταμένες ανασκαφές στην αρχαία Τράγιλο και το νεκροταφείο της έχουν φέρει στο φως σημαντικά ευρήματα που μαρτυρούν την ιστορική της πορεία από τα τέλη του 6ου αι. έως τις αρχές του 3ου π.Χ. αι. όταν καταστρέφεται από εχθρική επιδρομή και εγκαταλείπεται. Από ιερό αφιερωμένο σε γυναικεία θεότητα προέρχεται πλήθος πήλινων ειδωλίων και αναθημάτων, ενώ από την έρευνα οικιών συλλέχτηκαν αντικείμενα της καθημερινής ζωής. Ανάμεσα στα ευρήματα του νεκροταφείου και στα αττικά αγγεία ξεχωρίζει ερυθρόμορφη πελίκη του "ζωγράφου του Προνόμου" με παράσταση γιγαντομαχίας. Σε αρχαϊκούς τάφους αρκετά συχνή είναι η ανεύρεση χάλκινων κοσμημάτων τοπικής παραγωγής, χρυσών επιστομίων και όπλων.Από την Άργιλο , αποικία των Ανδρίων του 7ου αι. π.Χ., στο Μουσείο Σερρών φιλοξενούνται ταφική κλίνη και θυρόφυλλα από μακεδονικό τάφο και ευρήματα από το νεκροταφείο του 5ου αι. π.Χ. Πρόκειται για μυροδοχεία, ειδώλια, χάλκινες στλεγγίδες και σιδερένια όπλα, αντικείμενα πολύτιμα που συνόδευαν ταφές ενηλίκων και παιδιών. Τα περισσότερα πήλινα αγγεία αποτελούν προϊόντα αττικών εργαστηρίων που μέσω θαλάσσης ταξίδεψαν έως τις εκβολές του Στρυμόνα.

Προτομή γυναικείας θεότητας 4ος αι. Αρχαία Τράγιλος

Ειδώλιο Λήδας με τον Κύκνο. Τέλη 4ου αι. Αρχαία Τράγιλος.

Σύνολο μαρμάρινων αγαλμάτων θεών ελληνιστικής εποχής, εξαιρετικής τέχνης, από την περιοχή της αρχαίας πόλης του Σ. Σ. Αγγίστας υποδεικνύει τη σημασία της πόλης που στην αρχαιότητα αποτελούσε κομβικό σημείο της οδού που ένωνε τους Φιλίππους με τη Σίριν και την Ηράκλεια Σιντικής.

Αρυβαλλοειδές ληκύθειο με ερυθρόμορφη παράσταση μωρού. Αρχαία Τράγιλος.

Στην αρχαία Γάζωρο , γνωστή για τη λατρεία της Γαζωρίας Αρτέμιδας στα ρωμαϊκά χρόνια, έχουν βρεθεί επιγραφές και ψηφίσματα που προσφέρουν πληροφορίες σημαντικές για την ιστορία της και για την οργάνωσή της κατά την ελληνιστική περίοδο και τους ρωμαϊκούς χρόνους. Έχουν ανασκαφεί αρχαϊκοί, κλασσικοί και ελληνιστικοί τάφοι με πλούσια κτερίσματα: όπλα, νομίσματα, πήλινα αγγεία και κοσμήματα.

Η αρχαία πόλη στην περιοχή του Νέου Σκοπού που φαίνεται να ακμάζει από το τέλος των αρχαϊκών και σε όλη τη διάρκεια των κλασσικών και των ελληνιστικών χρόνων έχει δώσει σπάνια ευρήματα: δείγματα πλαστικής υψηλής καλλιτεχνικής αισθητικής, επιγραφές, κεραμεική εισηγμένη και τοπικής παραγωγής.

Τιμητικό ψήφισμα ελληνιστικών χρόνων από αρχαία Γάζωρο.

Ψήφισμα από την αρχαία πόλη του Νέου Σκοπού.

Το Σιδηρόκαστρο που, κατά μία άποψη, ταυτίζεται με την Ηράκλεια Σιντικής ανασκαφικά έχει ερευνηθεί ελάχιστα. Η πλούσια συλλογή επιτυμβίων στηλών από το ρωμαϊκό νεκροταφείο της πόλης και μερικές επιγραφές δηλώνουν την παρουσία μίας σημαντικής κατά την αρχαιότητα πόλης.

Σήμερα το Αρχαιολογικό Μουσείο Σερρών ασφυκτιά από το πλήθος των ευρημάτων που αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο. Τα ευρήματα από την αρχαία Αμφίπολη και την περιοχή της (αρχαία Άργιλος και Ηιώνα) έχουν συγκεντρωθεί και εκτίθενται στο τοπικό Μουσείο, ενώ του υπόλοιπου νομού βρίσκονται στις Σέρρες. Πολλά από αυτά έχουν παραδοθεί μετά από την τυχαία ανεύρεσή τους, ενώ τα περισσότερα πλέον αποτελούν ευρήματα ανασκαφών των τριών τελευταίων δεκαετιών.

Συγγραφέας:
Μαγδαληνή Βάλλα