Ένα από τα αξιολογότερα μνημεία της πόλης των Σερρών είναι ο Βυζαντινός Ναός του Αγίου Νικολάου στην Ακρόπολη.
Οι πρώτες πληροφορίες για το Βυζαντινό Ναό δίνονται σε απόσπασμα Πρακτικού (1339-1342 μ.χ) στο οποίο γίνεται αναφορά «…Πύργου του Αγίου Νικολάου…» και σύμφωνα με μία εκδοχή πρόκειται για πύργο της Ακρόπολης κοντα στο Ναό. Σύμφωνα με τα στοιχεία του παραπάνου Πρακτικού, πιθανότατα ο Ναός κτίσθηκε πριν τη Σερβική κατοχή, στο πρώτο μισό του 14ου αιώνα.
Από αρχιτεκτονικής πλευράς κατατάσσεται μεταξύ των τρίκογχων μονόκλιτων με τρούλο, ρυθμό με τον οποίο είναι κτισμένες πολλές εκκλησίες στην περιοχή της Μακεδονίας.
Πρόκειται για κοιμητηριακό Ναό με κρύπτη, στην ανατολική πλευρά του οποίου βρίσκεται η είσοδος αυτής. Η κρύπτη ήταν τόπος ταφής των στρατιωτών της φρουράς του Κάστρου.
Τον κοιμητηριακό χαρακτήρα της κρύπτης βεβαιώνουν τα λείψανα τάφων και ανθρώπινων οστών που βρέθηκαν.
Κατά τις ανασκαφές του 1926, βρέθηκαν λείψανα τοιχογραφιών στο εσωτερικό του Ναού. Στην κόγχη του Ιερού Βήματος σώζονται λείψανα με παράσταση της Θείας Μετάληψης. Παράλληλα, σε πολλά σημεία βρέθηκαν λείψανα κοσμημάτων που η τεχνοτροπία και το θέμα τους είχε σχέση με την εποχή των Παλαιολόγων.
Ο Ναός εως το 1937 ήταν ερειπωμένος, όμως την ίδια χρονιά ξεκίνησε η αναστήλωσή του , η οποία δεν θεωρήθηκε απόλυτα πετυχημένη, αφού προστέθηκαν πολλά εξαρτήματα που αλλοίωσαν το αρχικό σχέδιο. Το 1956, ο Ναός εικονογραφήθηκε από τους ζωγράφους Γ.Παραλή και Δ.Κεντάκη.
Άλλες πηγές στο Internet: