ΣΒΑΚ ΔΗΜΟΥ ΣΕΡΡΩΝ
Α. ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ
Η αναγκαιότητα ανάπτυξης ενός Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) για την πόλη των Σερρών προέκυψε από την ανάγκη ανταπόκρισης στα ανωτέρω δεδομένα και λόγω της έλλειψης ενός ολοκληρωμένου σχεδίου για τις μετακινήσεις στο Δήμο Σερρών με όρους βιωσιμότητας σε ορίζοντα δεκαετίας και με όρους “δημόσιας συνδιαμόρφωσης”.
Στην πόλη των Σερρών έχουν γίνει στο παρελθόν προσπάθειες για τη μελέτη και την αναβάθμιση της κινητικότητας με σημαντικότερη και πιο πρόσφατη τη Μελέτη Αστικής Κινητικότητας η οποία εκπονήθηκε το 2015 με χρηματοδότηση από το ΕΤΠΑ και την πράξη «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΕΡΡΩΝ». Η Μελέτη αυτή εντόπιζε στην πόλη των Σερρών (στις 17 πολεοδομικές ενότητες) με έμφαση στην κεντρική περιοχή και τα παραδοτέα της περιλαμβάνουν ενδελεχή δεδομένα μετρήσεων και αναλύσεις τους, αξιολόγηση εναλλακτικών προτάσεων μετά από ανάπτυξη συγκοινωνιακού προτύπου σε ευρέως διαδεδομένο λογισμικό κυκλοφοριακού σχεδιασμού, προτεινόμενες επεμβάσεις σε βραχύ, μέσο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
Από την ολοκλήρωση της Μελέτης Αστικής Κινητικότητας-ΜΑΚ το Νοέμβριο 2015 διαμορφώνονται ορισμένες νέες συνθήκες όπως η επέκταση της ανάπλασης της οδού Κ.Καραμανλή και η διαμόρφωση συνθηκών ήπιας κυκλοφορίας στο τμήμα της από την οδό Ιουστινιανού έως την οδό Θεσσαλονίκης, η υπό μελέτη ανάπλαση της οδού Ερμού, η διενέργεια ορισμένων διανοίξεων τοπικών οδών στις περιοχές Αγ.Αναργύρων, η διαμόρφωση και ασφαλτόστρωση οδικών τμημάτων οδών στην περιοχή Σιγής, κ.ά. Πέρα από τις νέες συνθήκες, είναι απαραίτητη η στρατηγική θεώρηση των συνθηκών κινητικότητας διευρύνοντας την περιοχή και το αντικείμενο μελέτης της Μελέτης Αστικής Κινητικότητας, για παράδειγμα μελετώντας τους οικισμούς δορυφόρους του Λευκώνα και του Αγ. Ιωάννη που γεννούν μετακινήσεις λόγω μόνιμης κατοικίας και εργασίας, υλοποιώντας έρευνες μετακινήσεων προέλευσης προορισμού κ.ά. και κυρίως υιοθετώντας για το στρατηγικό σχεδιασμό των μετακινήσεων νέες μεθοδολογίες.
Το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (Σ.Β.Α.Κ.) έρχεται να καλύψει τις ευρωπαϊκές απαιτήσεις όντας ένα στρατηγικό σχέδιο το οποίο βασίζεται σε υφιστάμενες πρακτικές σχεδιασμού, λαμβάνοντας υπόψη αρχές όπως είναι η συμμετοχή των πολιτών στις διαδικασίες αποφάσεων, η ολιστική προσέγγιση στην άσκηση πολιτικής καθώς και η συνεχής αξιολόγηση των παρεμβάσεων. Βασικό κριτήριο για την εκπόνηση του σχεδίου είναι η ικανοποίηση των υφιστάμενων και των μελλοντικών αναγκών μετακίνησης προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής στα αστικά κέντρα.
Η μεθοδολογία της μελέτης θα βασισθεί στις “ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΕΝΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (GUIDELINES, DEVELOPING AND IMPLEMENTING A SUSTAINABLE URBAN MOBILITY PLAN)” που έχει εκδώσει η European Platform on Sustainable Urban Mobility Plans.
Επιπρόσθετα, σύμφωνα και με τις κατευθύνσεις του χρηματοδοτικού προγράμματος του Πράσινου Ταμείου, επισημαίνεται ότι μετά την έκδοση των κατευθυντήριων πλαισίων προδιαγραφών, η εκπονούμενη μελέτη ΣΒΑΚ θα εναρμονιστεί με τα σχετικά κατευθυντήρια πλαίσια και θα ακολουθήσει τις διαδικασίες οι οποίες θα προβλέπονται ως προς την ενημέρωση και τη διαβούλευση με τους συναρμόδιους φορείς.
Β. ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
Ο Δήμος Σερρών στην τρέχουσα μορφή του δημιουργήθηκε την 01-01-2011, με το Ν. 3852/2010 (ΦΕΚ 87Α/7-6-2010) «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης – Πρόγραμμα Καλλικράτης» ύστερα από τη συνένωση των πρώην Δήμων Σερρών, Καπετάν Μητρουσίου, Λευκώνα, Σκουτάρεως καθώς και τις πρώην κοινότητες Άνω Βροντούς και Ορεινής. Ο πληθυσμός του Δήμου σύμφωνα με την τελευταία επίσημη απογραφή (2011) ανέρχεται σε 76819 κατοίκους και η έκτασή του σε 600,479 τ.χλμ.
Διοικητικά ανήκει στην Περιφερειακή Ενότητα Σερρών/ Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Έδρα του Δήμου είναι η πόλη των Σερρών με πληθυσμό 58287 κατ. (ΕΛΣΤΑΤ, 2011). Είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και το μεγαλύτερο περιφερειακό αστικό κέντρο της Κεντρικής Μακεδονία, ενώ προβλέπεται να λειτουργήσει ως πόλος ανάπτυξης της ευρύτερης πεδιάδας των Σερρών, αλλά και ως κέντρο διασυνοριακής συνεργασίας, αξιοποιώντας τη θέσης της, το πληθυσμιακό της μέγεθος και την δυνατότητα ανάπτυξης διοικητικών υποδομών και πρωτοβουλιών διαβαλκανικού χαρακτήρα.
Η περιοχής μελέτη (ΠΜ) περιλαμβάνει την πόλη των Σερρών, στα όρια της περιοχής μελέτης της Μελέτη Αστικής Κινητικότητας καθώς και τους οικισμούς Λευκώνα και Αγίου Ιωάννη, λόγω της άμεσης γειτνίασης με την πόλη, της ύπαρξης πόλων έλξης μετακινήσεων και των συνθηκών κινητικότητας. Θα εξεταστούν επίσης και οι συνδέσεις όμορων οικισμών που οι κάτοικοί τους πραγματοποιούν καθημερινές μετακινήσεις προς την πόλη των Σερρών.
Γ. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
Το Σχέδιο θα υλοποιηθεί σε τρία (3) στάδια, τα οποία περιλαμβάνουν τις παρακάτω επιμέρους δραστηριότητες:
Στάδιο Ι
- Καταγραφή και αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης
- Ανάπτυξη κοινού οράματος για την κινητικότητα
- Ανάπτυξη ειδικών στόχων
- Ανάπτυξη συγκοινωνιακού προτύπου και προσδιορισμός και αξιολόγηση εναλλακτικών σεναρίων κυκλοφοριακής διαχείρισης
Στάδιο ΙΙΙ
- Στάδιο ΙΙΙ
- Οριστική έκδοση ΣΒΑΚ
- Οριζόντιες ΔράσειςΚαθ’ όλη τη διάρκεια του έργου θα λαμβάνουν χώρα δράσεις ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης του κοινού μέσα στις οποίες περιλαμβάνεται και μια ανοιχτή εκδήλωση σε φορείς και πολίτες στο τέλος του Σταδίου ΙΙΙ για την παρουσίαση ενημέρωση της τελικής έκδοσης του ΣΒΑΚ, καθώς και για την ενίσχυση της αποδοχής για την υλοποίηση του Σχεδίου.
- ΔιαβουλεύσειςΓια την υλοποίηση του έργου θα συσταθεί Ομάδα Εργασίας (ΟΕ) ΣΒΑΚ από υπηρεσιακούς παράγοντες και θα γίνει συγκρότηση Δικτύου Φορέων (ΔΦ) που θα αποτελείται από εκπροσώπους φορέων της πόλης οι οποίων οι αρμοδιότητες άπτονται ζητήματα κινητικότητας. Η ΟΕ ΣΒΑΚ, εκπρόσωποι του ΔΦ και πολίτες θα συμμετέχουν και στις διαβουλεύσεις που θα πραγματοποιηθούν:
1η Διαβούλευση: Παρουσίαση ευρημάτων από την ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης και παρουσίαση – συζήτηση ανάπτυξης κοινού οράματος, Καταγραφή απόψεων φορέων και πολιτών με στόχο των εντοπισμό προβλημάτων κινητικότητας. 2η Διαβούλευση: Παρουσίαση εναλλακτικών σεναρίων (προκαταρκτική πρόταση) – Καταγραφή απόψεων φορέων και πολιτών